Ζούμε τον απόλυτο εφιάλτη παρόλο που παίξαμε ατελείωτες ώρες με την πλαστελίνη, για να γυμνάσουμε τα δάχτυλά μας, η δυσγραφία μας κυνηγάει. Κάθε φορά που πάει να γράψει, το χεράκι της γίνεται μούσκεμα από τον ιδρώτα, έχει μια πετσετούλα δίπλα της για να τον σκουπίζει, σφίγγει το μολύβι παραπάνω από το κανονικό και όσο και να της λέω πιο χαλαρά το μολύβι, απλώς δε μπορεί. Μετά αρχίζει να κουράζεται το χεράκι της και αρχίζει η γκρίνια, περνάμε όμορφα δε λέω. Το χειρότερο βέβαια είναι όταν μεσολαβεί Σαββατοκύριακο ή διακοπές (Χριστούγεννα, Πάσχα) που χαλαρώνουμε λίγο, το ξεσυνηθίζει ακόμα παραπάνω και γίνεται ακόμα πιο δύσκολα για αυτήν, αλλά τι να κάνω να την βάζω κάθε μέρα να γράφει; Δεν έχει ψυχή και αυτό να ξεκουραστεί λίγο, να χαλαρώσει; Η ίδια μου λέει "εγώ μαμά δε δικαιούμαι ρεπό;" , είπε η μαμά της Κατερίνας.
Πολλές μαμάδες αναρωτιόμαστε, "τελικά το παιδί μου κάνει άσχημα γράμματα ή έχει δυσγραφία;", "σε ποια ηλικία το παιδί μου ξεκινάει να γράφει;", "ποιός είναι ο σωστός τρόπος να πιάνει το μολύβι;", "πώς μπορώ να το βοηθήσω να τελειώνει πιο γρήγορα τα μαθήματά του;"
Το γράψιμο είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί την σύνθεση και την ενσωμάτωση της μνήμης, της οργάνωσης, της επίλυσης προβλήματος, της γλώσσας, της ικανότητας ανάγνωσης, του ιδεασμού και της γραφοκινητικής λειτουργίας. Ας αναφέρουμε ενα αναπτυξιακό πίνακα γραφής έτσι ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τι θα πρέπει να περιμένουμε από το παιδάκι μας ανάλογα με την ηλικία του
- Μουτζουρώνει στο χαρτί 10-12 μηνών
- Μιμείται οριζόντιες, κάθετες και κυκλικές γραμμές 2 ετών
- Αντιγράφει |,-, 0 3 ετών
- Αντιγράφει Χ, ,/, Π, μερικά γράμματα και αριθμούς/ όνομά του 4-5 ετών
- Αντιγράφει Δ, γράφει το όνομά του και
- Αντιγράφει τα πεζά και κεφαλαία γράμματα 5-6 ετών
*όπου Π = τετράγωνο Πριν το παιδί ξεκινήσει να γράφει πρέπει να έχει αποκτήσει τις παρακάτω δεξιότητες:
- μικρή μυική ανάπτυξη
- συντονισμός ματιού - χεριού
- ικανότητα να συγκρατούν στα χέρια τους μολύβια/ εργαλεία γραφής
- ακρίβεια γραμμάτων περιέχοντας την ικανότητα αναγνώρισης συμβόλων, παρατήρησης διαφορών και ομοιοτήτων (9,6,ε,3) της κατάλληλης φοράς της κίνησης για την παραγωγή των συμβόλων και να δίνουν προφορική περιγραφή για αυτό που βλέπουν.
- οριοθέτηση της γραφής η οποία περιλαμβάνει την οπτική ανάλυση των γραμμάτων και των λέξεων σε σχέση με τη διάκριση αριστερού - δεξιού
Μια έρευνα που έγινε σε παιδιά για την ικανότητά τους να αντιγράψουν γράμματα είναι η εξής: εάν ένα παιδί μπορεί να αντιγράψει |,-, 0, +,,Π,/,Χ,Δ είναι ικανό να αντιγράψει περισσότερα γράμματα σε σχέση με τα παιδιά που δε μπόρεσαν να αντιγράψουν τα παραπάνω σύμβολα.
Λαβές: 1. δυναμική τριποδική, 2. άτυπη τριποδική, 3. δυναμική τετραποδική, 4.άτυπη τετραποδική
Οι Εργοθεραπευτές καλούνται συχνά να αξιολογήσουν την γραφή ενός παιδιού. Στην πραγματικότητα η φτωχή ποιότητα γραφής είναι μια από τις πιο συνήθεις αιτίες που επισκέπτονται παιδιά Δημοτικού τους Εργοθεραπευτές. Η ανάπτυξη διαδικασίας γραφής ενός παιδιού στις πρώτες τάξεις δεν περιλαμβάνει μόνο τη μηχανική και ακριβής διαδικασία του γραφισμού αλλά τη γνώση του παιδιού στη γλώσσα και τη γνώση του συλλαβισμού και των φωνών. Τυπικά η ανάπτυξη του γραπτού λόγου και η ικανότητα της ανάγνωσης αναπτύσσονται παράλληλα. Συνεπώς εάν ένα μικρό παιδί δεν είναι ικανό να αναγνωρίσει φιγούρες γραμμάτων και να καταλάβει ότι αυτά τα σχήματα αντιπροσωπεύουν γραπτή μορφή γλώσσας τότε οι δάσκαλοι και οι γονείς δε θα πρέπει να περιμένουν από το παιδί να γράψει.
Τέλος να αναφέρουμε τα χαρακτηριστικά της δυσγραφίας και της κακογραφίας.
Κακογραφία
- δυσανάγνωστο κείμενο
- έλλειψη ακρίβειας στο σχηματισμό των γραμμάτων
- ασυνέπεια στη γραφή των ίδιων γραμμάτων
- ανομοιογένεια ως προς το μέγεθος
- ανάμειξη κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων
- μη τήρηση ίσων διαστημάτων ανάμεσα σε γραμμές και λέξεις
- έλλειψη ομοιογενούς κλίσεις γραμμάτων
- επανασχηματισμός γραμμάτων - διστακτική γραφή
Δυσγραφία
- δυσανάγνωστο κείμενο
- έλλειψη σχηματισμού γραμμάτων
- συνωστισμό γραμμάτων
- συνέπεια ως προς τη γραφή των ίδιων γραμμάτων
- μη ανάμειξη κεφαλαίων και μικρών
- τήρηση ίσων διαστημάτων ανάμεσα σε γράμματα και λέξεις
- διατήρηση ομοιογενούς κλίσης
- βιαστική γραφή
ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ